Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Jagmin to drugoplanowy bohater utworu pt. Gloria victis, autorstwa Elizy Orzeszkowej. To przyjaciel głównego bohatera, wraz z którym włączają się w działania powstańców styczniowych i pod wodzą Romualda Traugutta stają do walki o wolność swojej ojczyzny. Jagmin stanowi dowód na to, jak wiele potencjału ludzkiego wytracił naród polski na walki powstańcze – ginęli tam młodzi ludzie, którzy w innym wypadku mogliby stanowić elitę silnego społeczeństwa przyszłości.
Maryś Tarłowski to jedna z głównych postaci utworu autorstwa Elizy Orzeszkowej, pt. Gloria victis. To młody człowiek, charakterologicznie stojący pomiędzy dwoma epokami – romantyczną i pozytywistyczną. To przykład osoby, która została unieszczęśliwiona przez niespokojny czas, w którym żyła. Maryś nigdy nie powinien walczyć, nie był urodzonym żołnierzem. Realizując inne swoje pasje byłby w stanie przysłużyć się światu i narodowi dużo bardziej. Czasem jednak życie nie pyta nas o nasze plany i marzenia, tylko stawia w nas w sytuacji, w której musimy wybrać.
Eliza Orzeszkowa to jedna z najważniejszych polskich pisarek epoki pozytywizmu. Jej twórczość charakteryzowało nie tylko wyraźne zwracanie uwagi na los kobiet we współczesnym jej świecie, nie tylko opisywanie dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości drugiej połowy XIX wieku, lecz także bardzo silne zainteresowanie polskimi kwestiami narodowymi. Na tym polu wyraźnie odcina się wątek powstania styczniowego, które na życiu samej autorki odcisnęło bardzo wyraźny ślad. Swoje rozważania na ten temat zawarła w opowiadaniu pt. Gloria victis.
Wiatr przybywa do litewskiego lasu, by wysłuchać wieści. Drzewa zaczynają snuć opowieść o losach powstańców styczniowych. Las opowiada o tym, jak Jagmin i jego przyjaciel, Maryś Tarłowski, trafili do oddziału Romualda Traugutta.
Tytuł słynnego utworu autorstwa Elizy Orzeszkowej – Gloria victis – pochodzi z łaciny i w dosłownym tłumaczeniu oznacza „chwała zwyciężonym”. Sformułowanie to nie jest oczywiste, dlatego do pełnego zrozumienia jego symboliki, należy poznać kontekst, w jakim użyła go autorka.
Henryk Sienkiewicz pisał swoją legendarną powieść przygodową, pt. W pustyni i w puszczy bazując na swoich własnych doświadczeniach podróżniczych. Stąd też niezwykła plastyczność w opisywaniu krajobrazu lub realistyczne kreowanie wizerunku dzikich plemion żyjących głęboko w dżunglach i na sawannie. Dzięki tej wciągającej powieści możemy dowiedzieć się jak mniej więcej wyglądało takie życie na przełomie XIX i XX wieku.
Henryk Sienkiewicz to jeden z najsłynniejszych pisarzy polskich. Znany jest przede wszystkim ze świetnego warsztatu pisarskiego, który pozwalał mu kreować historie oraz bohaterów, których czytelnicy pamiętają przez dekady. Dobrym tego przykładem jest powieść W pustyni i w puszczy, stanowiąca do dziś jedno z najoryginalniejszych dzieł literatury młodzieżowej i przygodowej.
Opowiadania Tadeusza Borowskiego stanowią w literaturze polskiej ewenement. Literatura wojenna i obozowa jest oczywiście obecna w naszej świadomości, lecz trudno o bardziej dotkliwe i drastyczne świadectwo tego, jak II wojna światowa ze wszystkimi swoimi okrucieństwami, wpłynęła na psychikę i pojmowanie świata pojedynczego człowieka. Tadeusz Borowski na własnej skórze doświadczył brutalności niemieckiego obozu koncentracyjnego, dzięki czemu mógł opisać swoje wrażenia w autentyczny sposób.
Dzień na Harmenzach autorstwa Tadeusza Borowskiego to przykład tego, jak nisko człowiek potrafi upaść względem drugiego człowieka, jeśli pozostawi mu się w tej kwestii wolną rękę. To również świadectwo, jak niewiele trzeba, byśmy w bliźnim zamiast równoprawnej istoty ludzkiej, zaczęli widzieć jedynie łup.
U nas w Auschwitzu to jedno z najbardziej drastycznych opowiadań Tadeusza Borowskiego o tematyce obozowej. Przedstawione w nim postaci pokazują dobitnie, co z duszą ludzką potrafią zrobić nieludzkie warunki, głód, choroby i ciągłe, wieloletnie, upokorzenia.
Kordian Juliusza Słowackiego to jeden z najważniejszych dramatów polskiej literatury okresu romantyzmu. Utwó wydany w roku 1834 w Paryżu stanowi nie tylko wciągającą fabułę, lecz także światopoglądową polemikę autora z Adamem Mickiewiczem na temat formy walki Polaków o odzyskanie wolności przez ich ojczyznę. Dzieło to stoi w jasnej opozycji do Dziadów cz. III.
W nocy 31 grudnia 1799 roku, przed chatą w Karpatach, gromadzą się diabły i czarownice. Sabat zaczyna rozmawiać o pewnym narodzie (Polakach), którzy mają po raz kolejny zerwać się do walki i po raz kolejny upaść. Wiedźmy w wielkim garze stwarzają dowódców przyszłego powstania listopadowego.