Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Groteska to kategoria estetyczna, nad której znaczeniem głowią się filologowie od lat. Jej jednoznaczne zdefiniowanie nie jest takie proste, jak mogłoby się to wydawać, ale na potrzeby rozpatrywania jej w przypadkach konkretnych dzieł literatury można powiedzieć, że jest to sytuacja, w której łączą się ze sobą sytuacje, wydarzenia, postacie lub nastroje skrajnie do siebie nieprzystające pod względem emocjonalnym, by wywołać jeszcze większą reakcję u odbiorcy.
Treny Jana Kochanowskiego do dzisiaj uważane są za absolutną klasykę liryki funeralnej, żałobnej. Ten wybitny renesansowy poeta wyraził w nich nie tylko żal po stracie ukochanej córeczki, lecz także poddał w wątpliwość wartości humanistyczne, którymi próbował kierować się przez całe życie i które propagował w swoich utworach.
Quo vadis Henryka Sienkiewicza to fascynująca powieść historyczna, w którą autor wplótł wiele rozważań natury moralnej. Świetnie nadawała się do tego sceneria starożytnego Rzymu, którego władze w I wieku n.e. zaciekle zwalczały rodzącą się religię chrześcijańską. Wątek ten dał przestrzeń do snucia refleksji o konflikcie racji moralnych pomiędzy dwoma zupełnie odmiennymi sposobami myślenia o świecie.
Jacek Soplica, postać z Pana Tadeusza, jest jednym z najważniejszych bohaterów romantycznych literatury polskiej. Jego losy w zadziwiający sposób splatały się z trudnym losem Rzeczpospolitej na przełomie XVIII i XIX wieku. Osobiste przełomy dokonujące się w jego duszy stawały się symboliczne w kontekście przemian w narodzie polskim.
Sławomir Mrożek potrafił nadawać swoim dziełom wymiar uniwersalny. Jego opowiadania można więc interpretować jako odnoszące się do ogólnej kondycji jednostek i społeczeństw, lecz także jako sportretowanie świata współczesnego. Dobrym tego przykładem jest najwybitniejszy dramat tego twórcy, pt. Tango.
Mała apokalipsa to najważniejsze dzieło Tadeusza Konwickiego. Choć główną rolą odgrywa anonimowy główny bohater, to pojawiają się także postaci drugo- i trzecioplanowe.
Tadeusz Konwicki w Małej apokalipsie dokonał wstrząsającej charakterystyki codziennej rzeczywistości życia w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Była to codzienność pozbawiona barw, zarówno w sensie dosłownym, jak i rozumianych jako nadzieje na lepszą przyszłość i jakiekolwiek perspektywy rozwoju. Wszystko to czytelnik widzi oczami zrozpaczonego intelektualisty, który znalazł się na skraju wyczerpania psychicznego.
Sławomir Mrożek należał do twórców zaangażowanych społecznie, co oznacza, że jego utwory w mniejszym lub większym stopniu można było odnosić do rzeczywistej sytuacji politycznej i społecznej czasów, w których tworzył. Dobrym tego przykładem jest dramat Tango – najsłynniejsze dzieło autora, do dziś znajdujące się w kanonie literatury polskiej XX wieku.
Mała apokalipsa Tadeusza Konwickiego to wstrząsająca powieść, będąca świadectwem tego, jak bardzo zniewoleni mogli czuć się ludzie, żyjący przez wiele lat, a nawet dekad, w ustroju komunistycznym. Główny bohater jest pisarzem i intelektualistą, więc bardzo dokładnie docierają do niego wszystkie duchowe, moralne, jak i społeczne skutki wieloletniego ogłupiania ludzi propagandą i pozbawiania ich szans rozwoju.
W Tangu Sławomira Mrożka odnaleźć można bardzo wiele motywów literackich, jednak jednym z najważniejszych jest motyw władzy. Jest tak głównie z powodu okoliczności historycznoliterackich, jakie towarzyszyły powstaniu i publikacji dzieła.
Główny bohater Małej apokalipsy Tadeusza Konwickiego to człowiek o bardzo skomplikowanym wnętrzu psychice. Przede wszystkim jest to jednostka wybitnie wrażliwa na bodźce dochodzące do niej ze świata zewnętrznego, świadczy o tym fakt, że jest pisarzem, artystą. Taki wrażliwy człowiek przez kilkadziesiąt lat swojego życia wegetował w ustroju komunistycznym, któremu daleko było do sprawiedliwości społecznej, wolności słowa, uczciwości i prawdomówności – wartości tak istotnych dla każdego twórcy.
Sławomir Mrożek w swoim słynnym dramacie, pt. Tango, dokonał literackiej diagnozy społeczeństwa polskiego w jemu współczesnych czasach. Był to historycznie ciężki moment dla Polaków, ponieważ znajdowali się oni w kraju zarządzanym przez komunistów. Ustrój prowokował niesprawiedliwości społeczne, ubóstwo oraz pomieszanie wartości w umysłach młodych ludzi.