Interpretacje wierszy i materiały do nauki
„Tren XIX (albo Sen)” zamyka cykl „Trenów” wydanych w 1580 roku. Jan Kochanowski podsumowuje w nim swoje cierpienie i odnajduje ukojenie w bólu. Podmiot liryczny godzi się całkowicie ze stratą i powraca do życia sprzed tragedii. Choć nie jest ono takie samo, chce przestrzegać swoich wcześniejszych wartości, takich jak stoicyzm czy pobożność.
„Tren XVIII” to przedostatni utwór cyklu Jana Kochanowskiego. Widać już całkowitą chęć powrotu do Boga, jest gotowy na zmianę swojego zrujnowanego po śmierci Urszulki światopoglądu i sposobu postrzegania rzeczywistości. Wiersz można uznać za wyjątkowy, ponieważ ukazuje osobistą rozmowę autora z Bogiem.
„Psałterz Dawidów” Jana Kochanowskiego został wydany w 1579 roku w Drukarni Łazarzowej w Krakowie. Jest poetycką parafrazą biblijnej Księgi Psalmów. Omawiany dziś „Psalm 136” sławi boskie stworzenie i obecność Boga w dziejach ludzi.
„Psałterz Dawidów” Jana Kochanowskiego został wydany w 1579 roku w Drukarni Łazarzowej w Krakowie. Jest poetycką parafrazą biblijnej Księgi Psalmów. Omawiany dziś „Psalm 128” dotyczy szczęścia i błogosławieństwa bożego.
Odprawa posłów greckich to dramat autorstwa Jana Kochanowskiego, ojca poezji polskiej. Jest to pierwsze tego typu dzieło w nowożytnej literaturze narodowej – Kochanowski, na równi z innymi wybitnymi twórcami epoki renesansu, zapatrzony był w dziedzictwo kultury antycznej i czerpał z niego pełnymi garściami. Oprócz tłumaczeń klasyków i utworów stylizowanych, z czasem zaczęto tworzyć utwory autorskie, choć wciąż kreatywnie wykorzystujące wzorce zaczerpnięte ze starożytności. Takim właśnie dziełem jest Odprawa posłów greckich, od której zaczyna się tak naprawdę historia polskiej dramaturgii.
1. Antenor wygłasza mowę, w której opowiada o niegodziwym postępku Aleksandra i potępia jego zachowania: uprowadzenie Heleny oraz próbę przekupstwa sędziów w swojej sprawie.
Odprawa posłów greckich to dramat autorstwa Jana Kochanowskiego, który w założeniu miał być próbą przeniesienia wzorców tragedii antycznych na grunt języka polskiego. Tym ciekawszy jest to przykład do analizy pod względem nie tylko tego, jaka treść została w nim zawarta, lecz także (a może nawet przede wszystkim) pod względem tego, w jaki sposób została ona przekazana. Jakich kompozycyjnych zabiegów użył autor, by z jednej strony oddać hołd ukochanej tradycji antycznej Grecji, a z drugiej pchnąć stary schemat na nowe, renesansowe tory. Taka analiza świadczy bowiem o niebywałym talencie kreatywnego naśladownictwa, któremu wyraz dał Jan Kochanowski pisząc Odprawę posłów greckich.
Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego miała być, w zamyśle autora, dowodem na to, że antyczne wzorce literackie mogą być z powodzeniem przenoszone na kanwę języków narodowych. Było to zresztą dążenie wielu ówczesnych twórców europejskich, Kochanowski zrobił to jako pierwszy w Polsce. Czy więc Odprawa posłów greckich to wierne odwzorowanie greckich tragedii z czasów Sofoklesa, Eurypidesa lub Ajschylosa? Z pewnością można powiedzieć, że tak, chociaż nie jest to dramat pozbawiony pewnych nowatorskich cech, charakterystycznych już dla wzorców renesansowych.
Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego to dzieło, którym renesansowy autor próbował przenieść na grunt literatury polskiej wzór antycznej tragedii greckiej. Z antyku zapożyczył więc nie tylko formę utworu, lecz także pewien zakres tematyczny. W tragedii starogreckiej bowiem, bardzo częstym tematem (głównym lub towarzyszącym, stanowiącym tło wydarzeń właściwych) była wojna trojańska, a właściwie jej homerycka wersja. Tak jest również w przypadku Odprawy posłów greckich.
Tren III autorstwa Jana Kochanowskiego został wydany w 1580 roku w Krakowie w cyklu składającym się z dziewiętnastu utworów. W Trenie III autor zwraca się bezpośrednio do swoje dwuipółletniej córki, która przedwcześnie zmarła.
„Treny” autorstwa Jana Kochanowskiego to zbiór utworów poświęconych zmarłej córce poety, Orszuli. Wiersze wyrażają cierpienie i rozpacz po zmarłej osobie oraz trudną drogę, przez którą musi przejść człowiek, aby osiągnąć spokój i pogodzić się z losem.
Tren XII przedstawia postawę cierpiącego ojca, który doświadczył straty jedynej córki. Wymienia on jej liczne zalety, powołując się do konkretnych sytuacji, a zarazem przedstawia swój wielki żal związany z tym, że Urszulki już nie ma wśród żywych.