Motyw zdrady ojczyzny w Potopie – wybierz trzech bohaterów i porównaj ich motywy postępowania

Motyw zdrady to jeden z szerzej poruszanych w Potopie wątków. Cóż – wielu Polaków zdradziło wówczas ojczyznę, niektórzy z niechęci do obrony kraju, inni z przerażenia ogromem sił szwedzkich, jeszcze inni przystawali do nieprzyjaciele z chęci indywidualnego zysku, który zamierzali wydobyć z wojennego popłochu i chaosu. Każda z tych motywacji jest haniebna, warto jednak się im przyjrzeć i nieco dokładniej przeanalizować powody, dla których w poszczególnych przypadkach dochodziło do zdrady. W ten sposób wiele można się nauczyć nie tylko o społeczeństwie polskim połowy XVII wieku, lecz także o ludziach w ogóle. 

Potop – motywy literackie

Druga część trylogii Henryka Sienkiewicza, Potop, to powieść niezwykle rozbudowana pod względem fabularnym. Głównym bohaterom przydarza się prawdziwy ogrom różnorodnych przygód, podróżują, walczą, odnoszą sukcesy, jak i porażki, kochają, nienawidzą, przechodzą przemiany. Dzięki temu powieść ta jest bardzo bogate we wszelkie motywy literackie, jakie jesteśmy sobie w stanie wyobrazić, co wpisuje Potop w kontekst literatury nie tylko polskiej, lecz także ogólnoświatowej. Czytając to dzieło jesteśmy w stanie sprawdzać, jak Sienkiewicz wykorzystał w swojej powieści motywy od dawna znane w twórczości, choć w każdym dziele możliwe to zrealizowania w oryginalny sposób. Oto główne motywy literackie w Potopie. 

Potop – bohaterowie

Potop Henryka Sienkiewicza zawiera szeroką perspektywę społeczeństwa polskiego połowy XVII wieku. Przy lekturze mamy okazję poznać postaci pochodzące z bardzo różnych grup społecznych, od króla, książąt i arystokratów, poprzez „zwykłą” szlachtę, na ludziach najuboższych i zwykłych przestępcach kończąc. Gama charakterów, które możemy napotkać na kartach drugiej części Sienkiewiczowskiej trylogii jest naprawdę imponująca. Oto najważniejsi bohaterowie Potopu.

Jaki obraz Polaków XVII wieku wyłania się z Potopu Henryka Sienkiewicza? Punktem wyjścia swoich rozważań uczyń wnioski z analizy danych fragmentów powieści

W powieści Henryka Sienkiewicza pt. Potop, mamy do czynienia z bardzo przekrojowym obrazem społeczeństwa polskiego. Widzimy zarówno postaci wielkich patriotów gotowych poświęcić własne życie za dobro i bezpieczeństwo ojczyzny, jak i zdrajców, którzy są w stanie pójść ze szwedzkim najeźdźcą na każdy układ, jeśli tylko dane im będzie się na nim wzbogacić. Podane fragmenty obrazują dwa bardzo skrajne podejścia do Polaków jako narodu. Zaskakuje jedynie fakt, że w zasadzie można je odnieść również do czasów współczesnych. 

Potop – o Polakach. Prawdy uniwersalne czy stereotypy?

Druga część trylogii Henryka Sienkiewicza – Potop – to powieść, która pokazuje między innymi szeroką perspektywę społeczeństwa polskiego połowy XVII wieku. Ukazuje się z niej obraz narodu bardzo niejednorodnego, złożonego z jednej strony z ludzi, którym materialny dobrobyt państwowy oraz osobisty zupełnie zmącił ułożenie priorytetów w umysłach, a z drugiej z patriotów, którzy za Rzeczpospolitą są w stanie oddać nie tylko cały swój majątek, aż do ostatniego grosza, lecz także własne życie. Czy więc Potop pokazuje prawdę o Polakach czy jest raczej zbiorem stereotypów, które niewiele mają i miały wspólnego z rzeczywistością?

Dzieje miłości Andrzeja Kmicica i Oleńki

Wątek uczucia rodzącego się i dojrzewającego pomiędzy Andrzejem Kmicicem a Aleksandrą Billewiczówną to jedna z najpiękniejszych historii miłosnych, jakich doczekała się polska literatura. Jest to miłość od pierwszego wejrzenia, przed którą jednak los stawia wiele przeszkód. Wszystkie je udaje się jednak bohaterom przezwyciężyć, by całość mogła zakończyć się szczęśliwie.     

Jak przebiegała przemiana Andrzeja Kmicica?

Andrzej Kmicic to jeden z najpopularniejszych bohaterów literackich polskiego pisarstwa. Stworzony przez Henryka Sienkiewicza w drugiej części trylogii pt. Potop, by pokazać jak dogłębnie człowiek może się zmienić pod wpływem trudnych doświadczeń oraz – przede wszystkim – miłości. Właśnie dzięki owej przemianie z niepokornego warchoła rozmiłowanego w hulankach i przemocy, w dojrzałego mężczyznę i świadomego patriotę, Kmicic do dziś zdobywa serca nowych czytelników powieści Sienkiewicza. 

Żołnierskie emocje bohaterów Potopu Henryka Sienkiewicza. Na podstawie przytoczonego fragmentu powieści omów stany emocjonalne, zachowania i sytuacje ukazanych w nim postaci

Głównymi bohaterami drugiej części trylogii Henryka Sienkiewicza, Potopu, są żołnierze różnego rodzaju wojsk lub ludzie w ten czy inny sposób z wojskowością związani. A że powieść dotyczy bardzo dynamicznego czasu wojny polsko-szwedzkiej, mamy okazję przyjrzeć się temu, jak rycerze Rzeczypospolitej radzili sobie w różnych ekstremalnych sytuacjach. Czytając Potop zyskujemy bowiem wgląd w to, jakie towarzyszą im emocje, uczucia, stany, oraz jak ci dzielni ludzie sobie z nimi radzą. 

Wykorzystując znajomość całej powieści Potop, wyjaśnij okoliczności pobytu Oleńki w Taurogach, przyczyny jej wahań i rozpaczy

Oleńka Billewiczówna, którą do życia powołał Henryk Sienkiewicz na kartach drugiej części swojej trylogii narodowej, pt. Potop, była jedną z głównych postaci powieści. To właśnie w niej kochał się Andrzej Kmicic i to właśnie to uczucie doprowadziło bohatera do ogromnej zmiany charakterologicznej, która jest główną osią dzieła. Oleńka była kobietą mądrą i w każdej sytuacji potrafiła znaleźć sprawiedliwe i honorowe wyjście. Najlepiej widać to w scenach jej pobytu w Taurogach. 

Michał Wołodyjowski jako rycerz bez skazy

Pułkownik Michał Wołodyjowski, nazywany ze względu na swój niski wzrost również „małym rycerzem” lub „małym sokołem”, ale ze względu na swoje umiejętności wojskowe i niezwykłą odwagę „pierwszą szablą Rzeczypospolitej”, to jeden z bohaterów Trylogii Henryka Sienkiewicza. Jest to przykład rycerza idealnego, o reputacji nieskalanej najmniejszą nawet nieprawością, motywowanego wyłącznie szlachetnością oraz miłością do ojczyzny. 

Andrzej Kmicic jako bohater romantyczny

Andrzej Kmicic, główny bohater Potopu autorstwa Henryka Sienkiewicza to postać wielowymiarowa, niejednoznaczna i wzbudzająca w czytelnikach skrajne emocje. Być może właśnie dzięki temu jest tak realistyczna i ludzka. Mimo że postać ta została powołana w epoce dojrzałego pozytywizmu, można w jej rysie charakterologicznym odnaleźć niejedną cechę bohatera romantycznego. 

Tomasz Billewicz – charakterystyka

Ród Billewiczów to jedna z najważniejszych rodzin szlacheckich, które pojawiają się na kartach Potopu Henryka Sienkiewicza. Nazwisko to nosi bowiem m.in. Oleńka, główna bohaterka powieści, ukochana Andrzeja Kmicica, który dzięki miłości do niej zmienia się z pospolitego warchoła w patriotę i człowieka dojrzałego, a nawet w bohatera. Z tego rodu pochodzi również pan Tomasz, opiekun Oleńki.