„Padlina” to utwór Charlesa Baudelaire – młodopolskiego poety, który opisuje proces przemijania. Wiersz powstał w pierwszej połowie XIX wieku i pokazuje, że nie ma rzeczy nieśmiertelnych.
Padlina – analiza utworu
Rodzaj utworu i rymy w wierszu
Wiersz składa się z dwunastu strof o charakterze opisowym, a każda z nich ma po cztery wersy. Liczba sylab w wersach jest nieregularna. Pierwszy i trzeci wers każdej zwrotki ma trzynaście sylab. Rymy są krzyżowe, ich układ to abab. Wybór akurat takiej formy rymów nadaje wierszowi rytmiki i dynamiki. Utwór jest przykładem liryki bezpośredniej, w której podmiot liryczny ujawnia swoją obecność.
Środki stylistyczne
Warstwa stylistyczna utworu jest dość bogata. W utworze występują liczne epitety np. „gęsta ciecz”, „brzuch zgnilizny” „kwiat jaskrawy”. Zastosowano również metafory np. „błękit oglądał szkielet przepysznej budowy”, „czerwie biegły za obcym im brzmieniem muzycznym” oraz porównania np. „czerwie biegły za obcym im brzmieniem muzycznym, jak wiatr i woda bieżąca”. Mamy do czynienia również z apostrofą do ukochanej np. „Tak! Taka będziesz kiedyś, o wdzięków królowo”.
Padlina – interpretacja utworu
Kontekst
Charles Baudelaire jest francuskim poetą, prekursorem symbolizmu i dekadentyzmu. Był parnasistą – był to nurt między romantyzmem a symbolizmem. We francuskiej poezji podchodzono niechętnie do bezpośrednich wyznań. Dążono do obiektywnego opisu rzeczywistości, poszukiwano motywów w kulturach egzotycznych i minionych. Dbano o idealną rytmizację, co pozwoliło zapanować nad budową utworu. Parnasiści uważali, że są jak rzemieślnicy, którzy precyzyjnie opracowują każdy najdrobniejszy fragment dzieła.
„Padlina” to jeden z najbardziej znanych wierszy poety. Został wydany w tomiku „Kwiaty zła” z 1857 roku. W tomiku poeta przedstawił swoją wizję świata. Jego epatująca śmiałą erotyką, brzydotą, obrazami zła i profanacji twórczość wywoływała w swoim czasie kontrowersje, a autora wielokrotnie oskarżano o obrazę moralności. Baudelaire często podejmował tematy prostytucji, dewiacji, życia na marginesie społecznym oraz buntu przeciwko tradycji i religii. W jego twórczości widoczne są akcenty mizoginiczne oraz gnostyckie.
Nowa estetyka i nowe piękno
Sytuacja liryczna dzieje się podczas spaceru mężczyzny ze swoją ukochaną. Letni dzień sprzyja spotkaniom na dworze. Jednak już na wstępie romantyczna konwencja miłosnego spotkania zostaje złamana. Wspominana nie jest miła przechadzka z partnerką, a kobiece zwłoki leżące przy drodze. To one są dla podmiotu lirycznego główną atrakcją, której postanowił poświęcić swój utwór.
Śmierć i rozkład ciała są głównym tematem wiersza. Wyznacza to nową estetykę, która nie ma nic wspólnego z pięknem. Lubuje się ona w drastycznych i odrażających elementach świata i dąży do rangi sztuki. Dokonuje się wyraźne przewartościowanie tradycyjnych konwencji – piękno zostaje odrzucone na rzecz brzydoty.
Zachwyt i obrzydzenie
Ludzkie ciało zostaje obdarte z godności. Nazywa się je „ścierwem” i „błotem”, a także „plugawą padliną”. Te określenia są przykładem dehumanizacji człowieka. Osoba mówiąca w wierszu wzgardza ludzkim ciałem, a jednocześnie jest zafascynowana procesem rozkładu zwłok. Podmiot liryczny przedstawia padlinę w piękny, ciepły, letni dzień. Nie dba o słowa, wyraża się w sposób bezpośredni. Z jednej strony brzydzi się widokiem ciała, a z drugiej zachwyca się tym. Każda piękność będzie kiedyś rozpadającym się ciałem. Osoba mówiąca w wierszu z radością opowiada swojej ukochanej, że ona też kiedyś będzie tak wyglądać.
