Edyp i Kreon – charakterystyka porównawcza

Autor: Grzegorz Paczkowski

Edyp to jeden z najsłynniejszych bohaterów starożytnego dramatopisarstwa. Dzieje tej mitycznej postaci poznajemy głównie dzięki legendarnym dramatom Sofoklesa, które przeniosły wiele około mitologicznych legend na scenę teatralną. Edyp to człowiek naznaczony okrutną klątwą, któremu przepowiedziano zabójstwo ojca oraz kazirodczy związek z własną matką. Chcąc uniknąć takiego losu mężczyzna nieopatrznie postępuje tak, że wypełnia przepowiednię. Kiedy się o tym dowiaduje, wpada w rozpacz i opuszcza Teby, których był królem. Edyp był człowiekiem szlachetnym, sprawiedliwym, łaknącym prawdy. Kiedy poznaje ją, nie ucieka od niej, nie wypiera jej ani nie próbuje zatuszować, bierze odpowiedzialność za własne czyny i błędy. Jako władca był sprawiedliwy i zależało mu na szczęściu i dobrobycie poddanych. Cechował się zdrową dawką królewskiej dumy, która jednak nie powstrzymywała go od słuchania rad innych w trudnych chwilach. Dbał o swoją rodzinę, był człowiekiem odpowiedzialnym i rzetelnym w sprawowaniu swojego urzędu. Nie broni się przed poniesieniem kary, kiedy wychodzi na jaw, że to on jest zabójcą swojego ojca. 

Kreon to brat Jokasty, żony i matki Edypa, który dochodzi do władzy w Tebach po wygnaniu Edypa oraz po zakończeniu wojny, w której giną Polinejkes i Eteokles, dzieci poprzedniego króla. Kreon obiera tron i od początku przejawia zapędy do władzy absolutystycznej. Chce być kojarzony z twardymi rządami, które wprowadza, by przywrócić w Tebach ład i porządek społeczny. Pierwszym jego rozkazem jest haniebny zakaz pochówku członka rodziny królewskiej, Polinejkesa, którego obwołuje zdrajcą. Decyzja ta wywołuje sprzeciw Antygony, siostry młodzieńca, której bunt wywołuje serię tragedii. Kreon nie zważa na prawa boskie.  Jest egoistą zapatrzonym we własny majestat, chce uchodzić za dobrego władcę za wszelką cenę, nawet za cenę sprawiedliwości oraz szczęścia tebańczyków. Jest człowiekiem twardym, którego ostatecznie załamuje ogrom nieszczęścia, jakie wywołuje swoimi decyzjami. 

Edyp i Kreon to dwóch władców Teb, którzy byli od siebie bardzo różni. Podczas kiedy Edyp miał na uwadze dobro Teb, Kreon władzę odbierał jako przywilej, a nie jako obowiązek i odpowiedzialność. Edyp był szlachetny i nie zachowywał się egoistycznie, nie wstydził się prosić o pomoc, Kreon natomiast z bezsensownym uporem trzymał się własnych błędnych decyzji. 

Dodaj komentarz