Miłość uważana jest za najważniejsze i najsilniejsze uczucie, jakiego może doświadczyć człowiek w swoim życiu. Odnalezienie człowieka, którego się pokocha i który pokocha nas, jest największym wyzwaniem, ale i najbardziej satysfakcjonującym sukcesem w życiu. Ze względu na swoją siłę, miłość potrafi być też mocą destruktywną, jeśli jest nieodwzajemniona albo na różne sposoby wypaczona. Miłością można darzyć człowieka nie tylko w relacji romantycznej, kochać można np. ojca, matkę, dzieci, ojczyznę, świat, Boga, itp. Miłość ma więc bardzo wiele oblicz, barw i odcieni. Nie trudno się więc domyślić, że szczególnie czuli na objawy miłości pisarze, bardzo często umieszczali jej wątek w swoim dziełach. O miłości powiedziano i napisano już naprawdę wszystko. W tym przypadku jednak nie liczy się to, co się powie, lecz jak się to powie, ponieważ każda miłość jest nieco inna, indywidualna, osobista.
Spis treści
Motyw miłości w Cierpieniach młodego Wertera Johanna Wolfganga Goethego
To klasyczne dzieło opowiadające o nieszczęśliwej miłości, której nieodwzajemnienie doprowadziło głównego bohatera do rozpaczy i targnięcia się na własne życie. Werter był jednym z najważniejszych i najbardziej charakterystycznych bohaterów europejskiego romantyzmu. Był wrażliwcem trzymającym się na uboczu społeczeństwa, wyróżniał się swoimi talentami literackimi, a także zmysłem obserwacji właściwym jedynie ludziom wyjątkowym. Zakochał się w Lotcie, dziewczynie z sąsiedztwa, która jednak miała już narzeczonego. Wertera jednak tonie zniechęciło, wierzył, że potęga jego uczucia wyjedna mu wzajemność ukochanej i sprawi, ze ta porzuci dotychczasowego narzeczonego.
Tak się jednak nie działo, a Werter miotany był na przemian rozpaczą i nadzieją, co ostatecznie doprowadziło go do szaleństwa. Pożyczonym od samej Lotty rewolwerem strzelił sobie w skroń. Ekstremalny przykład Wertera pokazuje jak silnym uczuciem jest miłość oraz jak niebezpieczna potrafi być jeśli w zbyt silnym przejawie trafi na kogoś o bardzo słabej konstrukcji psychicznej i emocjonalnej. Cierpienia młodego Wertera Johanna Wolfganga Goethego to sztandarowy przykład literatury na temat niespełnionej miłości.
Motyw miłości Potopie Henryka Sienkiewicza
Miłość potrafi być siłą niesamowicie motywującą, która jest w stanie zdeterminować człowieka do czynów – na pierwszy rzut oka – wydawałoby się zupełnie niemożliwych. Dobrym tego przykładem jest Andrzej Kmicic, główny bohater Sienkiewiczowskiego Potopu, drugiej części słynnej trylogii. Był to litewski szlachcic, znany w powiecie ze swojej porywczości, warcholstwa, skłonności do hulanek oraz lekkomyślnego życia. Dał się on porwać nerwom, kiedy Butrymowie pozabijali jego towarzyszy i spalił całą wieś Wołmontowicze. Został przez to wyklęty przez okoliczną szlachtę. Jego zagubienie wykorzystał książę Janusz Radziwiłł, który zwerbował go do swojej służby pod przysięgą. Niedługo okazało się, że Radziwiłł był zdrajcą narodu i chciał sprzedać Polskę Szwedom bez walki.
Kmicic znalazł się w potrzasku. Nie tylko potwierdził swoją złą sławę, ale stał się na dodatek zdrajcą narodu. Tego nie mogła znieść Oleńka Billewiczówna, ukochana narzeczona Kmicica. Mimo że kochała Andrzeja, odwróciła się od niego i przeklęła go. Kmicic popadł w rozpacz i wiele czasu musiało minąć, a także wiele się wydarzyć, by zrozumiał, że zabrnął w ślepą uliczkę. Nie zrozumiałby tego jednak gdyby nie miłość do Oleńki. Przetrwałby infamię, przetrwałby posądzenia o zdradę, ale nie mógł wytrzymać utraty ukochanej. Postanowił więc zmienić front i odzyskać dobre imię, nie dla siebie, lecz właśnie dla Oleńki. To miłość przyświecała mu, kiedy zmieniał tożsamość i przystępował do obrony Jasnej Góry, by narażać swoje życie w walce i stać się bohaterem. To miłość kazała mu pracować ponad siły i poświęcać się w obronie króla Jana Kazimierza. Cel został jednak osiągnięty. Kiedy szwedzki potop został okiełznany, król oczyścił imię Kmicica ze wszystkich ciążących na nim win, a on sam odzyskał dzięki temu miłość Oleńki. Miłość, bez której jegoprzemiana nie byłaby możliwa.
Motyw miłości w Reducie Ordona Adama Mickiewicza
Poemat opisujący walkę generała Ordona w powstaniu listopadowym. Był to dowódca otoczony przez Moskali, który wiedział, że nie będzie w stanie ochronić powierzonego mu przyczółka, arsenału z bronią. Wiedział jednocześnie, że od tej bitwy zależy los jego ukochanej ojczyzny. Ukochanej, czyli ważniejszej od wszystkiego, nawet od jego losu i życia. Ordon podjął więc dramatyczną decyzję. Widząc, że obrona upada i zbliża się wróg, nie chcąc oddać Moskalom ogromnego składu broni, odczekał, aż żołnierze podejdą wystarczają blisko, a potem wysadził swoją redutę, uniemożliwiając Moskalom otrzymanie broni i dziesiątkując ich szeregi. To przykład dramatycznej miłości do ojczyzny, która jest silniejsza niż lęk przed śmiercią.
Motyw miłości w innych dziełach
- Kamienie na szaniec Aleksandra Kamińskiego – w tym dziele bardzo mocno widoczna jest miłość młodych ludzi do wolności i do własnej ojczyzny. Jest to miłość, która potrafi umotywować ich do poświęcenia swojego życia za sprawę, mimo że znajdowali się oni dopiero na progu dorosłości i mogli jeszcze bardzo wiele osiągnąć.
- Treny Jana Kochanowskiego – to nieoczywiste dzieło w kontekście tematu miłości. Autor w cyklu wzruszających liryków opisał swój żal po stracie kilkuletniej córeczki. Czym jednak jest taka tęsknota, jeśli nie właśnie wyrazem ogromnej miłości, z której utratą nie jest się w stanie pogodzić żaden człowiek. To bardzo smutny przykład tego, że miłość nie kończy się wraz z naszym życiem.