Wypisz i opisz zachowania Harpagona świadczące o jego skąpstwie

Autor: Grzegorz Paczkowski

Harpagon to główny bohater i tytułowa postać dramatu, pt. Skąpiec, autorstwa Moliera. Jest to człowiek dogłębnie zdeprawowany przez niewłaściwy stosunek do pieniędzy. Harpagon bowiem jest bogaczem, lecz swojej fortuny nie wykorzystuje do niczego. Ba – żyje w bardzo skromnych warunkach i zmusza do tego samego swoje dzieci. Na wszystkim oszczędza i szuka dodatkowego zysku, gdziekolwiek się tylko da. 

Najbardziej rzucającym się w oczy zachowaniem Harpagona świadczącym o jego skąpstwie jest sytuacja, w której nie chce on obdarować swojej własnej córki, Elizy, posagiem. W XVII wieku, w kręgu arystokratycznym, panna bez posagu musiała liczyć się z upokorzeniem społecznym oraz wykluczeniem, o braku perspektyw na godne małżeństwo nie wspominając. Żeby jednak oddalić od córki wizję staropanieństwa, Harpagon zgodził się, by wydać ją za Anzelma, który wyraził chęć pojęcia Elizy za żonę nawet bez posagu. Oczywiście była to kolejna rzecz, która była wbrew przekonaniom i uczuciom samej dziewczyny. Dla Harpagona jednak najważniejsza była oszczędność oraz zysk. 

Inną sytuacją świadczącą o tym, jak bardzo Harpagon uwikłany był w świat chciwości i skąpstwa był moment, kiedy zginęła szkatuła z jego oszczędnościami. W wyniku przypadku w jej posiadanie wszedł Kleant, który użył jej do wymuszenia na ojcu porzucenia pomysłu ożenienia się z Marianną. Jednak gdy Harpagon zorientował się, że szkatuła zniknęła, w pierwszej kolejności oskarżył o kradzież własne dzieci. Był to akt wyjątkowej podłości, zwłaszcza, że już jego poprzednie działania miały na celu unieszczęśliwienie najbliższych. 

Skąpstwo Harpagona jest widoczne w każdej sytuacji, w każdym jego zachowaniu i w każdym słowie. Widać jak uzależnienie od pieniędzy spala go wewnętrznie, choć on sam tego nie widzi. Jest to widoczne zwłaszcza w sytuacji ze szkatułą, gdy Harpagon w mgnieniu oka traci nad sobą panowanie i wpada w panikę. Również później, kiedy jego plany legły w gruzach wydawał się załamany. Nie dostrzegał również szlachetności w zachowaniu Anzelma, który prezentował dużo bardziej rozsądne podejście do pieniędzy, a również był człowiekiem bardzo bogatym. Skąpiec to w gruncie rzeczy dramat mówiący o bardzo smutnym mechanizmie, jaki obserwować możemy dookoła siebie w każdych czasach. Ludzie wciąż głębiej pogrążają się w uzależnieniu od pieniędzy i stają się podobni do Harpagona. 

Dodaj komentarz