Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Psalmy to poetyckie utwory o charakterze religijnym. Najpopularniejszymi psalmami są te pochodzące z Księgi Psalmów Starego Testamentu Pisma Świętego. Ich autorstwo w tradycji judeochrześcijańskiej przypisuje się królowi Dawidowi, choć naukowcy twierdzą, że ów władca jest autorem tylko połowy z nich.
Marcin Borowicz, główny bohater powieści Stefana Żeromskiego, pt. Syzyfowe prace, to młodzieniec, który od najmłodszych lat poddawany jest surowym zabiegom rusyfikacyjnym, gdyż żyje na terenie zaboru carskiego. Z biegiem czasu zaczyna mu obojętnieć to, w jakim języku ma się porozumiewać i powoli zaczyna wierzyć w propagandę rosyjską przekonującą, że naród polski wraz z całą swoją kulturą i językiem nie jest godny tego, by istnieć.
Epoka pozytywizmu obfitowała w literaturze polskiej w dzieła, których celem było propagowanie wśród społeczeństwa wartości takich jak praca u podstaw, czy praca organiczna. Nie inaczej było w przypadku najwybitniejszego dzieła tamtego czasu – Lalki Bolesława Prusa. Jej główny bohater, Stanisław Wokulski, to przykład pozytywisty niemal idealnego, jeśli chodzi o życiowe realizowanie postulatów epoki.
Pan Tadeusz to polska epopeja narodowa i raczej trudno byłoby znaleźć kogoś, kto nie zna na pamięć przynajmniej kilku wierszy z tego dzieła. Jest to poemat bardzo polski, katalogujący niemal wszystkie atrybuty, które kojarzą się z polskością: wiara w Boga, przywiązanie do ojczyzny i zdolność do poświęcenia się w jej imię, szacunek do tradycji, przysłowiowa gościnność, ale także skłonność do kłótni i awantur, i zamiłowanie do hulanek.
Lalka Bolesława Prusa to dzieło niezwykłe. W tym obszernie i świetnie napisanym dziele, udało się autorowi dokonać przekrojowego opisu społeczeństwa polskiego w kształcie, w jakim funkcjonowało ono w ostatnich dekadach XIX wieku.
Kamienie na szaniec to fabularyzowany dokument opowiadający o młodych Polakach, którzy w trakcie II wojny światowej działali w podziemnych organizacjach zajmujących się dywersją. Głównymi jej bohaterami są Tadeusz „Zośka” Zawadzki, Jan „Rudy” Bytnar oraz Aleksy „Alek” Dawidowski.
Jan Bytnar to w powieści Kamienie na szaniec postać kluczowa. To jeden z głównych bohaterów, ludzi bardzo młodych, których wybuch wojny zmusił do przyspieszonego dojrzewania w okrutnych warunkach.
Utylitaryzm jest poglądem społecznym, który powstał w Europie w XVIII wieku. W jego myśl, rozróżnienie pomiędzy działaniem pozytywnym i negatywnym miało przebiegać na tej samej linii, która rozróżnia pożyteczność od nieprzydatności.
Ewolucjonizm to pewien nurt myślowy obecny zarówno w naukach społecznych, filozofii, jak i w biologii. Zakłada on, że wszystko, co istnieje, podlega bezwzględnemu prawu rozwoju, zmiany, ewolucji właśnie, od której nie można uciec. Takim „organizmem” jest zarówno istota biologiczna, jak i np. społeczeństwo, naród.
William Szekspir to jeden z najwybitniejszych dramatopisarzy i twórców teatralnych w historii sztuki nie tylko europejskiej, lecz także ogólnoświatowej. Autor ten napisał wiele dzieł, które do dzisiaj stanowią żelazną część klasyki literatury.
Organicyzm to sformułowanie określające realizację postulatu pracy organicznej – postulatu bardzo popularnego w epoce pozytywizmu, wiodącej prym na ziemiach polskich w ostatnich dekadach XIX wieku.
Zbigniew Herbert to poeta kojarzony przede wszystkim z cyklem wierszy „Pan Cogito”. Tworzył w czasach, gdy Polska znajdowała się w strefie wpływów Związku Radzieckiego. Debiutował tomem „Struna światła” w roku 1956. Herbert przez lata typowany był jako polski pretendent do literackiej Nagrody Nobla.