Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Temat metafizycznej walki człowieka z pokusami, grzechami i szatanem pojawia się w literaturze od czasów średniowiecza. Rozdarcie pomiędzy światem duszy a światem materialnym to jeden z głównych motywów obecnych w literaturze baroku. Przykładem lirycznego odniesienia do tej problematyki jest m.in. sonet IV Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego znany pod nazwą „O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem”.
Podobnie jak w zestawie pytań jawnych na rok poprzedni, centralna komisja egzaminacyjna najpierw opublikowała listę składającą się z 163 pytań, a 21 marca liczba pytań jawnych została zmniejszona do 110 sztuk. Poniżej prezentujemy listę pytań jawnych na maturę ustną z języka polskiego w roku 2024 wraz z opracowaniem każdego z nich.
Skąpiec to jedno z najpopularniejszych i do dziś bardzo aktualnych dzieł Moliera. To komedia, jak na prawdziwe arcydzieło literackie i artystyczne przystało, która działa na odbiorcę na wielu płaszczyznach, w wielu wymiarach. Pod płaszczykiem humoru, satyry, komizmu i śmiechu Molier pokazuje nam nasze własne wady, niedociągnięcia, małostkowości. Dzięki takiemu zabiegowi śmiejemy się z samych siebie, z sytuacji które nas dotyczą, z naszych problemów, z naszego otoczenia. Jedną z kwestii poruszanych w Skąpcu są toksyczne relacje rodzinne związane z kompulsywnym skąpstwem głowy pewnej mieszczańskiej, dobrze sytuowanej rodziny francuskiej.
Po słowem „tradycja” może mieścić się bardzo wiele znaczeń. W ostatnich czasach najczęściej używamy go do określenia mentalnej, intelektualnej i duchowej spuścizny narodowej. Tradycją więc będzie wszystko to, co w kwestii zwyczaju i myślenia o świecie, odziedziczyliśmy po naszych przodkach. Dla niektórych podtrzymywanie tak rozumianej tradycji będzie sprawą pierwszorzędną z perspektywy zacieśniania tożsamości narodowej oraz np. zaszczepiania jej w nowym pokoleniu.
Dojrzewanie to niełatwy czas w życiu człowieka. W dosyć krótkim okresie z dzieci stajemy się ludźmi dorosłymi pod względem zarówno fizycznym, jak i psychicznym. Pociąga to za sobą szereg trudności poznawczych, emocjonalnych, itd.
Styl makaroniczny wykształcił się w polskim (i nie tylko polskim) języku i piśmiennictwie na przełomie XVI i XVII wieku. Na fali ideałów renesansowych łacina, będąca wówczas językiem urzędowym w Europie, przestała być dostępna wyłącznie dla duchowieństwa oraz najwyższych sfer społecznych. Tzw. „makaronizmy”, czyli zapożyczenia z języka łacińskiego, zaczęły pojawiać się nie tylko w dokumentach, lecz także w literaturze pięknej, literaturze dokumentu osobistego oraz w poezji.
Renesans był niezwykłą epoką, w której sztuka, kultura, architektura i inne dziedziny życia niejako odradzały się po ciemnych wiekach średniowiecza, w których większość dziedzin życia ludzkiego i społecznego podporządkowanych było sprawom religijnym. Renesans przełamał tę zasadę, w centrum zainteresowania twórców stawiając człowieka. Widać to bardzo wyraźnie na przykładzie malarstwa.
Odprawa posłów greckich to dramat, który przy pomocy występujących w nim postaci, prezentuje pewne postawy, których konfrontacja jest główną osią fabularną dzieła. Każda z nich jest więc bardzo charakterystyczna, obdarzona przez autora niezwykle wyrazistymi cechami, nieraz wręcz wyjaskrawionymi, na potrzeby odpowiedniego oddziaływania na odbiorcę. W objętościowo niedużym dramacie, za pomocą dialogów, Jan Kochanowski musiał zmieścić kilku bohaterów, których charaktery, każdy z osobna, mogłyby być tematem odrębnej epopei. Przyjrzyjmy się najważniejszym z nich!
Odprawa posłów greckich to jedyna tragedia napisana przez Jana Kochanowskiego, którego uważa się dzisiaj za ojca poezji polskiej. Co ciekawe dotyczy ona wydarzeń, które miały miejsce ponad dwa tysiące lat wcześniej i stanowią kanwę największych eposów kultury europejskiej.
Aleksy Dawidowski, nazywany przez przyjaciół po prostu Alkiem, to jeden z głównych bohaterów opartej na prawdziwych wydarzeniach powieści, pt. Kamieni na szaniec.
Renesans to epoka odrodzenia kulturalnego, artystycznego oraz naukowego, która nastąpiła po „ciemnych wiekach” średniowiecza. Nastąpił wówczas intelektualny zwrot ku osiągnięciom antyku – klasycznemu podejściu do architektury czy sztuki. Takie renesansowe nawiązanie zwykło się nazywać klasycyzmem.
Liryka funeralna (od funeral – pogrzeb) od tysiącleci towarzyszy człowiekowi, tak samo jak odchodzenie. Kojarzy się ono z silnymi emocjami, które często przybierają formę wypowiedzi artystycznej.