Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Tytuł słynnego utworu autorstwa Elizy Orzeszkowej – Gloria victis – pochodzi z łaciny i w dosłownym tłumaczeniu oznacza „chwała zwyciężonym”. Sformułowanie to nie jest oczywiste, dlatego do pełnego zrozumienia jego symboliki, należy poznać kontekst, w jakim użyła go autorka.
Historia jest zdecydowanie jednym z najważniejszych przedmiotów ujętych w programie nauczania klas ponadpodstawowych. Nie tylko bowiem pomaga zrozumieć problemy współczesnego świata, ale też pozwala lepiej przyjrzeć się dotychczasowym dziejom kraju czy uczy wyciągania wniosków przyczynowo-skutkowych.
Henryk Sienkiewicz pisał swoją legendarną powieść przygodową, pt. W pustyni i w puszczy bazując na swoich własnych doświadczeniach podróżniczych. Stąd też niezwykła plastyczność w opisywaniu krajobrazu lub realistyczne kreowanie wizerunku dzikich plemion żyjących głęboko w dżunglach i na sawannie. Dzięki tej wciągającej powieści możemy dowiedzieć się jak mniej więcej wyglądało takie życie na przełomie XIX i XX wieku.
Henryk Sienkiewicz to jeden z najsłynniejszych pisarzy polskich. Znany jest przede wszystkim ze świetnego warsztatu pisarskiego, który pozwalał mu kreować historie oraz bohaterów, których czytelnicy pamiętają przez dekady. Dobrym tego przykładem jest powieść W pustyni i w puszczy, stanowiąca do dziś jedno z najoryginalniejszych dzieł literatury młodzieżowej i przygodowej.
Opowiadania Tadeusza Borowskiego stanowią w literaturze polskiej ewenement. Literatura wojenna i obozowa jest oczywiście obecna w naszej świadomości, lecz trudno o bardziej dotkliwe i drastyczne świadectwo tego, jak II wojna światowa ze wszystkimi swoimi okrucieństwami, wpłynęła na psychikę i pojmowanie świata pojedynczego człowieka. Tadeusz Borowski na własnej skórze doświadczył brutalności niemieckiego obozu koncentracyjnego, dzięki czemu mógł opisać swoje wrażenia w autentyczny sposób.
Dzień na Harmenzach autorstwa Tadeusza Borowskiego to przykład tego, jak nisko człowiek potrafi upaść względem drugiego człowieka, jeśli pozostawi mu się w tej kwestii wolną rękę. To również świadectwo, jak niewiele trzeba, byśmy w bliźnim zamiast równoprawnej istoty ludzkiej, zaczęli widzieć jedynie łup.
U nas w Auschwitzu to jedno z najbardziej drastycznych opowiadań Tadeusza Borowskiego o tematyce obozowej. Przedstawione w nim postaci pokazują dobitnie, co z duszą ludzką potrafią zrobić nieludzkie warunki, głód, choroby i ciągłe, wieloletnie, upokorzenia.
Kordian Juliusza Słowackiego to jeden z najważniejszych dramatów polskiej literatury okresu romantyzmu. Utwó wydany w roku 1834 w Paryżu stanowi nie tylko wciągającą fabułę, lecz także światopoglądową polemikę autora z Adamem Mickiewiczem na temat formy walki Polaków o odzyskanie wolności przez ich ojczyznę. Dzieło to stoi w jasnej opozycji do Dziadów cz. III.
W nocy 31 grudnia 1799 roku, przed chatą w Karpatach, gromadzą się diabły i czarownice. Sabat zaczyna rozmawiać o pewnym narodzie (Polakach), którzy mają po raz kolejny zerwać się do walki i po raz kolejny upaść. Wiedźmy w wielkim garze stwarzają dowódców przyszłego powstania listopadowego.
Na podstawie życiorysów postaci literackich jesteśmy w stanie patrzeć na własne życie z nieco innej perspektywy. Analizując cudze decyzje i wybory, możemy zastanawiać się nad tym, jak sami postąpilibyśmy w danej sytuacji. Warto więc zastanawiać się nad losem najpopularniejszych bohaterów polskiej literatury i wyciągnąć z ich biografii wartościowe wnioski i lekcje.
W literaturze romantycznej bardzo popularne było kreowanie jednostek tajemniczych, skonfliktowanych z całym światem, niosących w sobie krzywdy, nieszczęścia albo traumatyczne wspomnienia. Byli to metafizyczni bojownicy, których emocjonalny bunt przetrwał w pewnej formie do dziś. Oczywiście przyjmowali oni trochę odmienne kształty w zależności od autora, jednak dużo więcej jest w nich podobieństw niż różnic.
Bycie „dobrym” lub „niedobrym” przedstawicielem swojego narodu zawsze jest kwestią problematyczną, ponieważ trudno jest odnaleźć obiektywne wyznaczniki, które mogłyby być miarą w tej kategorii. Istnieją jednak przykłady np. literackie, patrząc na które możemy rozpatrywać tę kwestię. Zwłaszcza polska literatura romantyczna obfituje w postaci ogarnięte ogromną pasją na temat ojczyzny, będące więc dobrymi przykładami do rozpatrywania powyższego tematu.