Motywy biblijne w literaturze – konteksty z różnych epok

Pismo Święte, zarówno Starego, jak i Nowego Testamentu, od tysięcy lat stanowi część naszej kultury. Niezależnie od wiary, nie można zaprzeczyć, że zarówno judaizm, jak i chrześcijaństwo bardzo mocno zakorzeniły się w naszej świadomości i przeniknęły do życia codziennego. Ich podstawą jest biblia – literacka opowieść o tym, jak kształtowały się relacje człowieka z Bogiem.

Motyw snu w literaturze – konteksty z różnych epok

Marzenia senne to jedna z największych tajemnic ludzkiego umysłu. Biorą się z głębokich pokładów naszej podświadomości, wychodzą w nich na wierzch nie tylko nasze pragnienia i radości, lecz także lęki i traumy. Jest to sfera życia ludzkiego wciąż nie dość dobrze zbadana przez naukowców, dlatego też od tysiącleci nie traci na popularności jako źródło wróżb, domysłów i wizji.

Motyw Boga w literaturze – konteksty z różnych epok

Istnienie, obecność oraz działanie Boga, a także jego wpływ na kształt i funkcjonowanie świata, budzą w umyśle ludzkim najróżniejsze refleksje i idee, odkąd tylko jako rodzaj ludzki zaczęliśmy zastanawiać się nad tym, czy istnieje coś poza światem doczesnym. Na przestrzeni tysięcy lat nasze relacje z absolutem ewoluowały i przybierały najróżniejsze formy.

Motyw cierpienia w literaturze – konteksty z różnych epok

Cierpienie jest nieodłącznym elementem ludzkiego istnienia. Możemy się z tym nie zgadzać, lecz najprawdopodobniej na pewnym etapie naszego życia wydarzy się coś, co sprawi, że będziemy cierpieć. Człowiek od dawna próbuje nadać swojemu cierpieniu sens, na przykład poprzez rozmaite religie, ponieważ odczuwanie bólu, które do niczego nie prowadzi jeszcze bardziej pogłębia naszą rozpacz.

Motyw matki w literaturze – konteksty z różnych epok

W większości kultur na świeci postać matki ma szczególną pozycję w społeczeństwie. To ona daje życie potomstwu i najczęściej opiekuje się w nim w pierwszym okresie po narodzinach. Matka kojarzy nam się właśnie z opiekunką, nie przez przypadek mówi się „matka Ziemia”, to określenie dotyczy również ojczyzny. Matki kojarzą się w dobrocią, czułością, wyrozumiałością i miłością bez względu na wszystko.

Motyw władzy w literaturze – konteksty z różnych epok

Kwestia władzy, tego kto ją sprawuje, w jaki sposób oraz jaka odpowiedzialność na nim spoczywa to temat aktualny od tysięcy lat, odkąd zaczęły krystalizować się pierwsze formy cywilizacji. W każdym wypadku to jakaś określona mniejszość musi kierować większością. Rodzi to szereg wygód, ale i mnóstwo niebezpieczeństw. Tam, gdzie w ręku jednego człowieka spoczywa zbyt wielka władza, łatwo o nadużycia, niesprawiedliwość, chciwość.

Motywy fantastyczne w literaturze – konteksty z różnych epok

Istnieje cała gałąź literatury fantastycznej, która ma za zadanie zabrać swojego czytelnika w niesamowite światy, w których panują prawa często zupełnie niepodobne do tych, które znamy z codzienności. Wszyscy czasem potrzebujemy oddechu od codzienności i podróży w krainę, gdzie wszystko jest magiczne, nowe i możliwe do osiągnięcia. Zdarza się jednak, że pewne elementy fantastyczne są używane przez autorów zupełnie innych gatunków, dotąd realistycznych.

Motyw buntu w literaturze – konteksty z różnych epok

Istnieją na świecie rzeczy i zjawiska, przeciwko którym należy się zbuntować. Krzywdzenie drugiego człowieka, wyzysk, niesprawiedliwość, przestępstwa. Należy odważnie przeciwstawiać się powyższym sytuacjom, jeśli napotkamy je na swojej drodze. Istnieją jednak jeszcze inne zjawiska, nie tak jednoznaczne, dużo  bardziej zagmatwane, które również wywołują w nas ochotę na bunt.

Motyw samotności w literaturze – konteksty z różnych epok

Samotność jest dotyczącym chyba każdego człowieka na pewnym etapie życia. Bywamy samotnie przez brak bliskich ludzi wokół nas, lecz także wtedy, gdy otacza nas tłum, ale nie potrafimy dostrzec w nim nikogo nam sprzyjającego. Motyw samotności wielokrotnie pojawiał się w dziełach literackich różnych epok, ponieważ artyści w dużo bardziej intensywny sposób ją odbierają.

Motyw artysty w literaturze – przykłady z różnych epok

W każdej epoce artyści tworzący sztukę dostrzegali fakt, że są ludźmi o specyficznej wrażliwości i nieoczywistych talentach. Refleksje na ten temat – a jakże – zawierali w swoich dziełach, przez co z czasem stworzyli pewien motyw opowiadania o artystach, jednostkach wybitnie wrażliwych czy utalentowanych. Motyw ten zmieniał się z czasem i w zależności od czasów i panujących w nich mód przybierał inne kształty.

Konrad, Kordian, hrabia Henryk – trzy kreacje bohaterów romantycznych w twojej ocenie

W literaturze romantycznej bardzo popularne było kreowanie jednostek tajemniczych, skonfliktowanych z całym światem, niosących w sobie krzywdy, nieszczęścia albo traumatyczne wspomnienia. Byli to metafizyczni bojownicy, których emocjonalny bunt przetrwał w pewnej formie do dziś. Oczywiście przyjmowali oni trochę odmienne kształty w zależności od autora, jednak dużo więcej jest w nich podobieństw niż różnic.