Interpretacje wierszy i materiały do nauki
Epoka zapamiętana w Europie pod nazwą romantyzmu, miała swoich wielkich prekursorów. Jednym z nich był wybitny angielski poeta, lord George Gordon Byron. To on, zarówno swoją biografią, jak i twórczością, wykreował zupełnie nowy model bohatera literackiego, a wielu starało się naśladować pisarza również w życiu. Przyjrzyjmy się zjawisku, jakim był bajronizm.
Początek XIX wieku to w europejskiej sztuce czas wielkich romantyków i ich dzieł, które pod wieloma względami zrewolucjonizowały literaturę. W Polsce był to okres, w którym porywy miłosne i dążenia do wyjątkowości artystycznej jednostki, przeplatały się z nastrojami narodowo-wyzwoleńczymi. Największym poetą epoki był Adam Mickiewicz, którego Konrad Wallenrod dał początek nowej społecznej postawie patriotycznej.
Jednym z najbardziej jaskrawych przejawów tego zdecydowanego zwrotu przeciw ideałom poprzedniej epoki, stał się kierunek sztuki modernistycznej nazwany symbolizmem.
W połowie XIX wieku, w Europie, epoka romantyzmu oraz jej prądy artystyczne należały już do przeszłości. Ludzka uwaga odwróciła się od wielkich porywów serca i ducha, zwróciła się natomiast ku sprawom bardziej przyziemnym: rzetelnej pracy, badaniom i odkryciom naukowym i kwestiom materialnym, namacalnym. Zaczęła się epoka pozytywizmu, która przyniosła wiele zmian, również w literaturze i sztuce. Jednym z najważniejszych nowych nurtów stał się naturalizm.
Przełom XIX i XX wieku to wyjątkowo ciekawy czas jeśli chodzi o nastroje społeczne, a także filozofię i sztukę. Dziś z perspektywy historycznoliterackiej, nazywamy ten okres modernizmem, czyli nowoczesnością. W epoce modernizmu przeplatało się ze sobą wiele prądów, nurtów i stylów zarówno artystycznych, jak i myślowych. Przyjrzyjmy się jednemu z nich – dekadentyzmowi.
Mikołaj Rej to jeden z najznakomitszych polskich poetów i prozaików, często nazywany “ojcem polskiej literatury”. Urodził się 4 lutego 1505 roku w Żurawinie niedaleko Halicza. Pochodził z bardzo zamożnej rodziny szlacheckiej. Początkowo uczęszczał do szkoły w Skalbmierzu, potem we Lwowie, a następnie do Akademii Krakowskiej, w której wytrzymał tylko rok. W większości pozostaje więc samoukiem, a lata młodzieńcze spędza głównie na polowaniach i połowach ryb.
Edward Stachura urodził się 18 sierpnia 1937 roku we francuskiej miejscowości Charvieu jako Jerzy Edward Stachura. Będąc dzieckiem przejawiał talent, początkowo jednak plastyczny. Gdy rodzina powróciła z emigracji na tereny Polski, mimo planów zamieszkania w Gliwicach, znalazła się w Łazieńcu, nieopodal Aleksandrowa Kujawskiego (ok. 10 km od Ciechocinka). Naukę w polskiej szkole rozpoczął jako jedenastolatek. Z powodu przebywania we Francji i dorastania przy francuskiej mowie, miał problemy z przyswojeniem języka polskiego. Pierwsze próby pisania podjął w liceum.
Interpretowana „Wielka Improwizacja” stanowi jeden z najważniejszych elementów trzeciej części „Dziadów” Adama Mickiewicza. Początkowo nie stanowiła integralnej części dramatu wydanego w 1832 roku w Dreźnie (czasem nazywana dziadami drezdeńskimi), dodana po trzecim wydaniu (wraz z Ustępami). Jako oddzielny utwór nosiła miano „Improwizacji”. Przedrostek „Wielka” ma pokazać rangę tekstu oraz zestawienie z „Małą Improwizacją” ze sceny I. Konrad jest tu elementem rozrachunku z romantyczną koncepcją artysty i przewodnika narodu, która była w tej epoce wyjątkowo popularna.
Wydaje się, że temat śmierci nie był często podejmowany w polskiej literaturze średniowiecznej. Analizując zachowane do dzisiaj utwory, na plan pierwszy wysuwa się raczej tematyka związana z życiem doczesnym (miłość, małżeństwo, życie dworskie, konflikty na tle społecznym) oraz z religią, która zajmowała specjalne miejsce w ówczesnej twórczości.
Maria Konopnicka to polska nowelistka i poetka, uważana za jedną z najwybitniejszych przedstawicielek okresu realizmu. Była także tłumaczem i krytykiem literackim. Urodziła się 23 maja 1842 roku w Suwałkach, jako córka Józefa Wasiłowskiego i Scholastyki z Turskich. Pierwsze lata swojego życia spędziła w Suwałkach, a w 1849 roku, w wieku siedmiu lat, przeniosła się wraz z rodzicami do Kalisza, gdzie zamieszkali w pałacu Puchalskich.
